Werkgevers tipkaart 1: Gassen en lading

Gevaarlijke gassen in zeecontainers worden soms bewust gebruikt. Daarnaast komen er ook onopzettelijk toxische gassen vrij uit de producten, het verpakkingsmateriaal of door chemische processen tijdens het vervoer. In deze tipkaart vind je ook een overzicht van veel voorkomende gassen.


Het ontstaan

Gevaarlijke gassen in zeecontainers ontstaan door:

  1. het bewust toedienen van gassen om bederf en aantasting van de lading of verpakkingsmiddelen door ongedierte te voorkomen
  2. uitdampen van stoffen die gebruikt zijn bij de fabricage van producten en voor het verpakkingsmateriaal
  3. (chemische) processen in de lading.

Daarnaast kunnen gevaarlijke gassen ontstaan door een lekkage van verpakkingen van gevaarlijke stoffen.

Ad. 1
Om aantasting van de lading door ongedierte en verspreiding van ongedierte via het stuw- en verpakkingsmateriaal te voorkomen, wordt de lading en de zeecontainer vóór het transport over zee met bestrijdingsmiddelen behandeld. Het gaat om bewust toegevoegde bestrijdingsmiddelen in de vorm van gassen. De bedoeling is dat het gas gedurende een relatief korte periode actief blijft. Het gas zou op de plaats van bestemming van de zeecontainer 'verdwenen' moeten zijn. Echter, dit is niet altijd het geval.

Behandeling van stuwhout en verpakkingshout is verplicht met methylbromide of hittebehandeling is verplicht volgens de 'International Phytosanitary Measure 15 (ISPM 15)'.

Ad.2
Na het productieproces van goederen kunnen gebruikte stoffen 'uitdampen'. In de afgesloten zeecontainers hopen deze gassen zich op. Een voorbeeld is het uitdampen van lijm- en verfstoffen, die gebruikt zijn bij de vervaardiging van gymschoenen.

Ad.3
(Chemische) Processen in de lading kunnen op diverse manieren ontstaan. Een voorbeeld is het rijpingsproces van fruit. Er komen gassen vrij ten gevolge van dit proces of er worden gassen toegevoegd om het rijpingsproces te vertragen.

Welke gassen zijn aangetroffen bij welke lading?

De afgelopen jaren zijn gassen aangetroffen in zeecontainers. Op basis van Nederlands onderzoek wordt in onderstaand overzicht vermeld welke gassen gevonden zijn bij welke lading van de zeecontainer.

Beschrijving ladingAangetroffen gas
Machine-onderdelen 1,2-dichloorethaan
Kerstartikelen 1,2-dichloorethaan
Laarzen Benzeen
Tuinbeelden 1,2-dichloorethaan
Schoenen Benzeen
Schoenen Tolueen
Gevaarlijk afval Tolueen
Casinotafels 1,2-dichloorethaan
Decoratiemateriaal Fosfine
Speelgoed 1,2-dichloorethaan
Speelgoed 1,3-chloorpropeen
Speelgoed Benzeen
Beeldjes 1,2-dichloorethaan
Cacaoboter Methylbromide
Grondnoten Fosfine
Gerst Fosfine
Stuwhout Methylbromide
Schoenen 1,2-dichloorethaan
Schoenen Methylbromide
Schoenen Kooldisulfide
Matrassen Methylbromide
Matrassen 1,2-dichloorethaan
Matrassen Benzeen
Matrassen Tolueen
Matrassen Kooldisulfide
Voedingsmiddelen Methylbromide
Voedingsmiddelen Kooldisulfide
Voedingsmiddelen Formaldehyde
Voedingsmiddelen Chloorpicrine
Voedingsmiddelen Methyleenchloride
Voedingsmiddelen Fosfine
Tabak Methylbromide
Speelgoed Methylbromide
Speelgoed Tolueen
Speelgoed Formaldehyde
Tabak Fosfine
Medicijnen Methylbromide
Medicijnen Formaldehyde
Medicijnen Kooldisulfide
Rijst Methylbromide
Rijst Fosfine
Electronica Divers
Speelgoed Fosfine, blauwzuurgas
Hout (niet verwerkt) Methylbromide, fosfine, blauwzuurgas, koolmonoxide, kooldioxide, formaldehyde
Banden Ethanol, koolmonoxide
Broodroosters Ammoniak
Koffiebonen Fosfine, koolmonoxide
Steekwagens Koolmonoxide
Houten kisten Formaldehyde

Waar wordt het gas voor gebruikt?

Naam stofToepassing

Fosfine

Het wordt onder andere gebruikt voor het behandelen van opgeslagen zaad, voedsel korrels en hoogwaardige grondstoffen zoals koffiebonen, tabak en gedroogde vruchten.

Sulfurylfluoride

Sulfurylfluoride wordt wereldwijd gebruikt als een fumigatiemiddel

ter bestrijding van bijvoorbeeld droog hout termieten,knaagdieren,

schorskevers en bedbugs. Sulfurylfluoride wordt buiten Europa ingezet

als fumigatiemiddel na de oogst van droge vruchten, noten en zaden.



Het gas wordt gebruikt ter vervanging van methylbromide en phosphine en

staat op de nominatie om gebruikt te mogen worden bij het behandelen van

hout, houten verpakkingsmaterialen en stuwhout
volgens de ISPM 15 regelgeving.

Chloorpicrine

Chloorpicrine wordt vaak toegevoegd aan andere stoffen, als

methylbromide en sulfurylfluoride en werkt als een soort van traangas.

Het veroorzaakt tranende ogen of keelpijn. Indien dit effect wordt

waargenomen, mag de ruimte niet als veilig worden beschouwd.